Dylatacja czasu – zjawisko różnic w pomiarze czasu dokonywanym równolegle w dwóch różnych układach odniesienia, z których jeden przemieszcza się względem drugiego.
Czy tak jest rzeczywiście sprawdźmy na przykładzie prostego eksperymentu myślowego.
Założenie eksperymentu.
Wyobraźmy sobie dwa identyczne pojazdy posiadające silniki o tych samych parametrach osiągające prędkość znamionową 0,9c w bardzo krótkim czasie w porównaniu z czasem ich jazdy z ustaloną prędkością w rozpatrywanym eksperymencie. Pojazdy wyposażone są w pełną automatykę sterowania umieszczone jeden w punkcie czy też miejscowości A drugi w miejscowości B, dla ułatwienia analizy pojazdy nazwijmy tak jak miejscowości A i B.
Lusterko każdego z pojazdów skierowane jest tak, aby odbijało sygnały padające na przód pojazdu.
Dokładnie w połowie drogi pomiędzy miejscowością A i B umieszczone jest stanowisko startowania pojazdów S.
Oba pojazdy a także stanowisko startowania wyposażone są w identyczne stopery do odmierzania czasu Z.
Przebieg eksperymentu
Ze stanowiska startowego S wysyłany jest jednocześnie sygnał w kierunku pojazdu A i B.
Po pewnym czasie sygnały docierają do lusterek pojazdów odbijają się od nich i biegną w przeciwnym kierunku mijając jednocześnie stanowisko startowe S.
Sygnał odbity od lusterka pojazdu A biegnie w kierunku lusterka pojazdu B i odbija się od niego z kolei sygnał odbity od lusterka pojazdu B biegnie w kierunku samochodu A i odbija się od jego lusterka.
Obsługa punktu startowego mierzy czas, w jakim sygnały pokonują odległość od punktu startowego do samochodów i z powrotem. Według tego pomiaru nastawia czas opóźnienia uruchomienia stopera pomiarowego na stanowisku startowym na połowę tego czasu.
Kiedy sygnały po odbiciu od lusterek pojazdu A i B ponownie jednocześnie mijają stanowisko startowe uruchamiany jest jego układ opóźniający uruchomienie stopera.
Z kolei, gdy sygnały docierają do pojazdów uruchamiają jednocześnie ich stopery i pojazdy startują.
Gdy samochody startują wszystkie trzy stopery zaczynają jednocześnie odmierzać czas. W tej chwili jeszcze wszystkie stopery spoczywają względem siebie.
W bardzo krótkim czasie pojazdy osiągają prędkość znamionową równą 0,9c i pędzą ze stałą prędkością pojazd A w kierunku miejscowości B zaś pojazd B w kierunku miejscowości A.
Po pewnym czasie jednocześnie mijają punkt startowy S powodując za pośrednictwem odpowiednich czujników jednoczesne zatrzymanie wszystkich trzech stoperów tych w pojazdach A i B i tego w punkcie startowym S.
Jaki czas odmierzy każdy ze stoperów ?
Wszystkie ten sam, każdy inny, czy też stopery w pojazdach inny niż stoper w punkcie startowym ?
Odpowiedź na to pytanie daje także odpowiedź na pytanie czy dylatacja czasu to termin rzeczywisty czy wirtualny.
Jeśli uważasz, że temat jest ciekawy wart polecenia – poleć znajomemu.
Jeśli dodatkowo uważasz, że zasługuje na większe rozpowszechnienie, rozpowszechnij w dowolnej formie w dowolnym języku i wrzuć do netu na YouTube, fora, blogi, strony etc.
